PaczkĂłw

Podczas wczorajszej ceremonii Prezydent Bronisław Komorowski wręczył rozporządzenia przedstawicielom pięciu obiektów uznanych w ostatnim czasie za Pomniki Historii. Obok zabytkowego centrum Paczkowa, ten cenny status uzyskały także: Bazylika Katedralna pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Łowiczu, Zespół Opactwa Cystersów w Sulejowie, Kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła w Strzegomiu oraz dwa meczety z mizarami w Bohonikach i Kruszynianach.

W uroczystości wzięli udział ministrowie w Kancelarii Prezydenta RP - Sławomir Rybicki, Maciej Klimczak i Irena Wóycicka oraz Doradca Prezydenta RP prof. Tomasz Nałęcz, a także parlamentarzyści, przedstawiciele rządu oraz samorządów, na których terenie znajdują się nowe Pomniki Historii. Skład paczkowskiej delegacji, obok Burmistrza Bogdana Wyczałkowskiego i jego zastępcy Grzegorza Jasioka, tworzyli: Barbara Kamińska - Członek Zarządu Województwa Opolskiego, Teresa Karol - Wiceprzewodnicząca Sejmiku Województwa Opolskiego, Iwona Solisz - Opolski Wojewódzki Konserwator Zabytków, Adam Fujarczuk - Starosta Powiatu Nyskiego, Maria Burian - kierownik opolskiego oddziału Narodowego Instytutu Dziedziectwa, Janusz Honkowicz - Prezes Górnośląskiej Spółki Gazowniczej w Zabrzu administrującej paczkowskim Muzeum Gazownictwa oraz Marcin Biernacki - inwestor, mecenas sztuki, twórca powstającego w Paczkowie muzeum motoryzacji.

Wręczenie rozporządzenia, które z rąk Prezydenta odebrał Burmistrz Gminy Paczków Bogdan Wyczałkowski, poprzedziła prezentacja multimedialna na temat Paczkowa. Wyświetlone na potężnym telebimie fotografie przedstawiające zabytki "Polskiego Carcassonne", w połączeniu z odczytywanym przez lektorkę opisem, przybliżyły uczestnikom uroczystości historię i cenne walory kulturowe naszego miasta.

W swoim wystąpieniu Prezydent Bronisław Komorowski stwierdził, że każdy zabytek, oprócz swojej wartości materialnej, niesie też ogromne walory niematerialne -  emocje, uczucia, modlitwy, które są niezwykle ważne dla funkcjonowania każdej społeczności lokalnej i całego narodu. Podkreślił też rolę ludzi, którzy dbają o te zabytki, czyniąc je wspólną własnością budującą naszą dumę narodową i poczucie państwowości.

W krótkiej rozmowie z Prezydentem, Burmistrz Wyczałkowski serdecznie podziękował za nadanie zabytkowemu centrum Paczkowa tytułu Pomnika Historii i zaprosił do odwiedzenia naszego miasta. Gratulując tego prestiżowego wyróżnienia, Bronisław Komorowski przyznał, że Paczków zna i pamięta, bo odwiedził go w dzieciństwie, w czasach, gdy nasze miasto było popularną destynacją kolonijną. Zapewnił, że dołoży wszelkich starań, by przy kolejnej wizycie na Opolszczyźnie zawitać również do "Polskiego Carcassonne".

- Bardzo się cieszę i jestem autentycznie dumny, że Paczków udało się wpisać na listę Pomników Historii. Trzy lata starań opłaciły się, bo to nie tylko wielki prestiż, ale mam nadzieję wiele nowych perspektyw ochrony naszych unikalnych zabytków. Prezydent Komorowski z uznaniem wypowiadał się o naszym mieście, wspomniał o swojej wizycie w Paczkowie. Teraz chciałby przyjechać znów, by osobiście zobaczyć tę "perłę" średniowiecznej urbanistyki. Mam nadzieję, że skorzysta z zaproszenia i rzeczywiście nas odwiedzi. Obiema rękami podpisuję się też pod słowami Prezydenta, który powiedział, że chciałby jak najszybciej wprowadzić nowe narzędzia finansowego wsparcia Pomników Historii. Jestem bardzo za - powiedział Burmistrz Wyczałkowski.   

Przypomnijmy, że status Pomnik Historii jest najwyższą z czterech form ochrony zabytków przewidzianych w polskiej Ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Prezydent RP, w drodze rozporządzenia, może uznać za Pomnik Historii zabytek nieruchomy wpisany do rejestru lub park kulturowy o szczególnej wartości dla kultury, określając jego granice. Tylko obiekty będące Pomnikami Historii mogą być przedstawione Komitetowi Dziedzictwa Światowego w celu wpisania ich na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO.

Paczków stał się trzecim najcenniejszym zabytkiem Opolszczyzny - wcześniej z terenu województwa opolskiego na liście Pomników Historii widniały tylko dwa miejsca: komponowany krajobraz kulturowo-przyrodniczy Góry Świętej Anny, który uzyskał ten tytuł w 2004 roku, oraz Bazylika pw. Św. Jakuba Starszego Apostoła i Św. Agnieszki Dziewicy i Męczennicy w Nysie ? świątynia ta trafiła na listę Pomników Historii na początku 2011 roku). W sumie prezydencka lista zawiera dziś 53. miejsca lub obiekty o statusie Pomnika Historii. 

Poniżej zamieszczamy treść odczytanego uzasadnienia dla uznania Paczkowa za Pomnik Historii:

Paczków - zespół staromiejski ze średniowiecznym systemem fortyfikacji
Celem ochrony tego Pomnika Historii jest zachowanie, ze względu na wartości historyczne, artystyczne, materialne i niematerialne, zespołu staromiejskiego ze średniowiecznym systemem fortyfikacji, układem przestrzennym miasta i jego historyczną parcelacją.
Staromiejski zespół Paczkowa otaczają jedne z najlepiej zachowanych średniowiecznych obwarowań miejskich w Polsce. Fortyfikacje te przetrwały do naszych czasów na niemal pełnej długości. Wewnątrz murów miejskich zachował się doskonale czytelny, regularny układ przestrzenny z 2 poł. XIII w. z centralnie zlokalizowanym rynkiem. Większość z zachowanych kamienic mieszczańskich pochodzi z XVIII i XIX w.
Szczególną wartość w zabudowie miasta przedstawia kościół parafialny pw. św. Jana Ewangelisty, któremu w 1529 r. nadano cechy obronne i włączono w system miejskich umocnień.
 Staromiejski zespół Paczkowa wraz z dawnym cmentarzem przedstawia wybitne walory kompozycyjne, przestrzenne i krajobrazowe. Tworzy jednorodną strukturę z nawarstwieniami obrazującymi historyczne przemiany i działalność artystyczno-architektoniczną jego twórców. Jest to dzisiaj jedyny na Śląsku tak dobrze zachowany historyczny organizm miejski otoczony średniowiecznymi murami.

Powiązane artykuły:

• Paczków na liście "Pomników Historii"!
  
• To już pewne - Paczków będzie "Pomnikiem Historii"!
• KOBiDZ będzie opiniował Paczków
• Opolski Konserwator Zabytków na tak
• Paczków "Pomnikiem Historii"?